Bezette Palestijnse Gebieden | 27 januari 2011 | by Evert-Jan Grit

Palileaks: de mythe ontzenuwd, de droom in duigen?

Voor wie zwart op wit wil zien wat de Palestijnen en Israeliers nu echt hebben besproken in het al bijna twintig jaar durende ‘vredesproces’: volg al-Jazeera of de Guardian. In wat nu al Palileaks heet zijn meer dan 1600 interne stukken over de onderhandelingen in het kader van het vredesproces gelekt. Het beeld is niet positief. In de eerste plaats voor de Palestijnse onderhandelaars, maar ook voor de Israeliers. Wat velen al lang wisten of vermoedden blijkt waar: het vredesproces gaat nergens over. De NRC kopte terecht: “Mythe na mythe van het vredesproces sneuvelt”.

Grofweg is het beeld dat Palestijnse onderhandelaars meermalen vergaande concessies hebben gedaan die ze waarschijnlijk nooit aan hun achterban zouden kunnen verkopen ( en waarover ze hun achterban nooit geconsulteerd hebben). De concessies: een symbolische terugkeer van een aantal Palestijnse vluchtelingen: accepteren van bijna alle nederzettingen en een gedeeltelijke opgave van de aanspraken op Jeruzalem als Palestijnse hoofdstad.

Het beeld dat de Israëliërs geen ‘vredespartner’ zouden hebben, en wat ze keer op keer naar buiten brengen, klopt dus wat dat betreft absoluut niet. Op bijna alle fronten zijn de onderhandelaars ongelooflijk flexibel en toegeeflijk geweest, en ver over hun eigen grenzen gegaan. Te ver zal ongetwijfeld blijken.

De Palestijnse Autoriteit is zwak en geniet maar bij een deel van de bevolking steun. Het is vooral in naam een regering van oude mannen die meer en meer los staat van de dagelijkse realiteit. Ze hebben slechts op papier controle over delen van de Westelijke Jordaanoever, en ze bestaan bij de gratie van het ‘vredesproces’, gefinancierd door buitenlandse donoren en gedoogd door Israel.

Het vredesproces is altijd al gemankeerd geweest. Het waren onderhandelingen tussen twee ongelijkwaardige partijen, waarbij de Palestijnen keer op keer dusdanige concessies hebben moeten doen tot het punt dat hun droom, het vooruitzicht op een eigen staat allang in duigen was gevallen.

Toch bleven alle partijen de mythe van het vredesproces in leven houden. Ondanks de gewelddaden tijdens de tweede Intifada; de oorlog in Gaza; de bouw van de muur; de inperking van de bewegingsvrijheid; de slechtere economische situatie ; de uitbreidingen van de nederzettingen; de afsluiting van Gaza enz. Wat er ook gebeurde: het ‘vredesproces’ ging door.

Ik weet nog goed het voorzichtige optimisme bij Palestijnen en Israeliers begin jaren negentig. Tegen beter weten in bijna. Veel Palestijnen duwden hun aarzelingen weg kozen ervoor blij te zijn met de terugkeer van hun leider, blij te zijn met het verdwijnen van de Israelische militairen uit hun steden. Maar het optimisme maakte al snel plaats maakte voor berusting, desinteresse, maar ook woede over het uitblijven van verbetering.

De ontmaskering van een mythe of leugen is denk ik een gezonde zaak, tegelijkertijd is het verliezen van een droom enorm pijnlijk. Maar er is hoop. Ik kan iedereen aanraden om het Gaza manifest te lezen, opgesteld door jongeren in Gaza. Zoals heel veel jongeren van de internet generatie in het Midden- Oosten leggen ze zich niet langer neer bij de situatie en eisen een plek voor zichzelf op. Ze denken buiten de kaders, weigeren achter hun leiders aan te lopen, of ze nu van Hamas of Fatah zijn, en durven te dromen en te strijden voor een betere toekomst. We zouden eens goed naar ze moeten luisteren en waar mogelijk steunen. Misschien gaan zij staan aan de basis staan van een echt vredesproces.

Tags: Israël en Palestina, palileaks, vredesproces, al-Jazeera, guardian, Gaza, jongeren, Palestijnse Autoriteit, Jeruzalem